آن قدر برنامه خدماتی به بازار عرضه شده است بعضی ز برنامه های خدماتی مفید تعبیه شده در سیسنم عامل های ویندوز مورد می مهری قرار بگیرند . یک برنامه خدماتی سودمند برای کاربران ویندوز اکس پی و 2000 برنامه Diskpart است . برنامه Diskpart یک مفسر سطر فرمانی طراحی شده به عنوان یک وسیله مدیریت دیسک است .
Diskpart ازجنبه های مختلف به برنامه خدماتی Fdisk ویندوز 98 شباهت دارد، اما قدرتمندتر و انعطاف پذیر تر است . Diskpart می تواند پارتیشنهای دیسک سخت را بسازد ، حذف کند ،و تغییر اندازه بدهد ، همچنین می تواند به دیسکها نماینده حرفی بدهد و تعدادی از تکالیف دیگر پیکربندی دیسک را انجام دهد ، اما در این مقاله ، توجه ما به ساخت و مدیریت پارتیشنها است.
Diskpart را در کجا پیدا کنیم:
مایکروسافت Diskpart را در ویندوز اکس پی تعبیه کرده است . رویStart کلیک ویا Run را انتخاب کنید. در پنجره Run ، فرمان cmd را در کادر تایپ وروی OK کلیک کنیدتا یک پنجره نشانه فرمانی ظاهر شود. Diskpart را در نشانه فرمان تایپ کنید و کلید Enter را بزنید.
برنامه Diskpart نشانه فرمان را به Diskpart > تغییر می دهد . برای خروج از Diskpart و بازگشت به نشانه فرمان استاندارد، فرمان exit را تایپ کنید . کلید Enter را بزنید.
فرمانهای پایه Diskpart:
پر استفاده ترین فرمانهای پایه عبارتند از سه فرمان (List Disk،List Volume،List Partition)، لیست و سه فرمان Select (فرمانهای Select Volume، Select Partition ،Select Diskِ ). این شش فرمان را در ترکیبهای مختلف برای بررسی پیکربندی دیسک سخت می توانید به کار بگیرید .
فرمان List Disk فهرستی از دیسکهای متصل به کامپیوتر شما و اطلاعاتی درباره آنها ، شامل اندازه ، فضای آزاد، و این که آیا آنها به صورت basic پیکربندی شده اند یا dynamic به نمایش در می آورد.
فرمان List Volume فهرستی از والیومهای قابل دستیابی و اطلاعاتی درباره هر والیوم(Valume) را ، شامل نام حرفی دیسک ، برچسب ، نوع فرمت ، نوع والیوم ، اندازه ، وضعیت ، و این که آیا آن والیوم حاوی یک سیستم عامل هست یا نه به نمایش در می آورد .
فرمان List Partition جدول پارتیشن دیسک فعلی را که توجه به آن معطوف است نمایش می دهد. اطلاعات جدول پارتیشن شامل نوع پارتیشن ، اندازه آن ، و آفست (offset)آن است .
اکثر فرمانهای Diskpart یک عمل را روی یک هدف ویژه (دیسک سخت ، والیوم ، یا پارتیشن )انجام می دهند. پیش از آن که بتوانید فرمانی را روی یک آبجکت (object ) صادر کنید ، باید آن آبجکت را انتخاب کنید، تا فرمانها ی بعدی به آن آبجکت توجه کنند. وقتی آبجکتی را انتخاب کردید، تا زمانی که آبجکتی دیگر انتخاب شود یا یک فرمان دیگر به اجرا درآید که آن آبجکت را از دسترس خارج کند، مانند فرمان حذف ، برای فرمانها ی بعدی توجه روی آن آبجکت باقی می ماند.
Select disk n
Select volume n
Select partition n
در این فرمانها به جای n عدد مورد نظرتان را قرار دهید .
اگر مطمئن نیستید که کدام آبجکت مورد توجه است ، می توانید فرمانهای List Disk،List Volume ،یا List Partition را صارد کنید .
یک ستاره در کنار نام دیسک ،والیوم ، یا پارتیشن نشان می دهد که آبجکت برگزیده ( مورد توجه ) فعلی است . فرمانSelect را بدون هیچ پارامتری می توانید صادر کنید ، که در این صورت Diskpart آبجکت انتخاب شده را باز خواهد گرداند.
برای دیدن جدول پارتیشن یک دیسک ، ابتدا باید آن را برگزینید . به عنوان مثال ، در یک سیستم دو دیسکی ، فرمان ListDisk نام دیسکها را به صورتdisk0وdisk1 و نشان می دهد. برای دیدن اطلاعات پارتیشن دیسک دوم، فرمانListDisk1 را تایپ ، و سپس فرمانList Partition را تایپ کنید.
پارتیشن کردن یک دیسک:
سه فرمان بسیار متداول ساخت پاربیشن به قرار زیرند :
Creat partition primary [size=n] [offset=n]
Creat partition extended [size=n] [offset=n]
Creat partition logical [size=n] [offset=n]
به جای n درsize اندازه پارتیشنی را که می خواهید بسازید بر حسب مگابایت وارد کنید . اگر اندازه ای را مشخص نکنید ، Diskpart تلا ش خواهد کرد که از همه فضای قابل دستیابی بهره بگیرد.
به جایn درOffset مقدار آفست بایت مورد نظر خود را وارد کنید. اگر آفست را مشخص نکنید ، پارتیشن از اولین فضای آزاد کافی برای جا دادن یک پارتیشن شروع خواهد شد.
فرمان partition primary ، یک پارتیشن بر روی دیسکی که در حال حاضر بر گزیده شده است می سازد . پس از آن که یک پارتیشن را ساختید پس از آنکه یک پارتیشن را ساختید ، توجه به پارتیشن جدید معطوف می شود.
فرمان partition extended ، یک پارتیشن بسط یافته ( logical partition ) بر روی دیسکی که در حال حاضر بر گزیده شده است می سازد. برای هر دیسک فقط ساخت یک پارتیشن بسط یافته مجاز است .
فرمان Partition logical ، یک پارتیشن منطقی (Logical partition ) در داخل پارتیشن بسط یافته (این پارتیشن بسط یافته باید مورد توجه برنامه باشد ) می سازد .یک پارتیشن بسط یافته ممکن است حاوی چند پارتیشن منطقی باشد .
پس از آنکه پارتیشنی را شاختید ، باید برای آن یک حرف نماینده به دیسک معرفی کنید . ابتدا والیوم مورد نظرتان را برگزینید و سپس از فرمان Assign برای نسبت دادن یک حرف نماینده دیسک بهره بگیرید: assign [letter=d] . به جای d حرف نماینده دیسک مورد نظر خود را وارد کنید.
مثال: فرض کنید به تازگی یک دیسک سخت جدید دوم ، و خالی را به کامپیوتر خود اضافه کرده اید ، و می خواهید آن را با استفاده از حروف دیسک E ، F وG به سه والیوم پارتیشن بندی کنید .
برای فهرست کردن دیسک های متصل به کامپیوتر خود ، فرمان List Disk را تایپ کنید .Disk Part دیسکها را به صورت disk 0 و disk 1 فهرست باید کرد . برای انتخاب دیسک جدید ، فرمان Select disk 1 را تایپ کنید .برای ساخت یک پاتیشن 4098 مگابایتی جدید ، فرمان زیر را تایپ کنید:
Creat partition primary size=4098
توجه برنامه به پارتیشن جدید تغییر خواهد کرد .
سپس ، فرمان Assign letter =E را برای نسبت دادن یک حرف نماینده دیسک به پارتیشن جدید تایپ کنید . برای ساخت یک پارتیشن بسط یافته ، فرمان زیر را تایپ کنید :
Creat partition extended
ما هیچ اندازه ای را مشخص نکرده ایم ، در نتیجه ، پارتیشن بسط یافته از همه فضای باقی مانده روی دیسک برگزیده ( مورد توجه فعلی ) استفاده خواهد کرد . اگر بخواهید یک پارتیشن منطقی 4098 مگابایتی در داخل این پارتیشن بسط یافته ، بسازید فرمان زیر را تایپ کنید:
Creat partition logical size=4098
حتما می خواهید یک حرف نماینده دیسک به پارتیشن منطقی جدید نسبت بدهید . برای این مثال ما فرمان Assign letter =F را تایپ کردیم. برای ساخت یک پارتیشن منطقی دوم ، عبارت زیر را تایپ کنید:
Creat partition logical
برای نسبت دادن یک حرف نماینده دیسک به این پارتیشن جدید ، فرمان Assign letter =G را تایپ کنید .